Brexit: nieuwe situaties op vlak van de btw

Het is, mede door het coronavirus, uit het dagdagelijks nieuws verdwenen, maar de Brexit is een feit en heeft nu en in de nabije toekomst heel wat gevolgen … onder meer op het vlak van btw.

1 januari 2021

Het Verenigd Koninkrijk trad uit de EU op 31 januari 2020 maar er is nog een kleine overgangsregeling. Hoewel die regeling in eerste instantie dient om een nieuw handelsakkoord te sluiten, geeft ze de handelaars in de EU en in het VK enkele maanden tijd om zich voor te bereiden op de installatie van een nieuwe grens. Want dat is uiteraard het meest ingrijpende gevolg van de Brexit: het einde van het vrij verkeer van goederen (zowel op het vlak van douane als op het vlak van btw). Als u goederen naar het VK stuurt, is dat geen intracommunautaire levering meer maar een uitvoer, en uw Britse aankopen zijn geen intracommunautaire verwervingen meer, maar invoeren.

Levering van goederen

Als u goederen levert aan een belastingplichtige klant in het Verenigd Koninkrijk (B2B), dan is dat na 1 januari 2021 een uitvoer van goederen. In de praktijk is een uitvoer ook vrijgesteld van btw maar dan op basis van artikel 39, §§, 1 en 2 van het Btw-Wetboek. Dat heeft concrete gevolgen voor de vermeldingen die uw factuur moet bevatten en de codes die in de btw-aangifte moet invullen.

Levert u aan een particulier in het VK (B2C), dan kan dat niet meer onder het stelsel van de verkopen op afstand: het is na 1 januari 2021 ook een van btw vrijgestelde uitvoer van goederen.
Opgelet: er is geen duidelijkheid over hoe het VK de “invoer” van dergelijke goederen zal behandelen. Wellicht is btw verschuldigd op het moment dat de goederen binnenkomen in het VK maar meer dan waarschijnlijk zijn er nog andere verplichtingen die op dat ogenblik zullen gelden.

Omgekeerd, als u (als handelaar) goederen aankoopt in het VK, dan is er sprake van een invoer. Invoer van een derde land is aan Belgische btw onderworpen op het ogenblik dat de goederen in België in het vrije verkeer worden gebracht inzake douane. Er zijn douaneregelingen waardoor er niet meteen btw verschuldigd is, bijvoorbeeld als goederen in een douane-entrepot worden ondergebracht.
De btw is in principe verschuldigd door de klant hoewel de leverancier er wel kan voor kiezen om zelf de hoedanigheid van schuldenaar van de btw te worden. Die leverancier (in onze hypothese de Britse leverancier) moet zich dan in België identificeren (individuele identificatie met een aansprakelijke vertegenwoordiger of door middel van een globale vertegenwoordiger). In geval van een levering met installatie of montage door of voor rekening van de leverancier is dat trouwens verplicht.

Verstrekken van diensten

In principe is er voor diensten in een B2B-context btw verschuldigd volgens de plaats van de dienst. Als een dienstverrichter uit het VK in België een dienst presteert, is er dus Belgische btw verschuldigd. Voor transportdiensten en diensten in een B2C-context kan u best uw adviseur contacteren om de concrete situatie te analyseren: er bestaan teveel hypotheses om binnen de context van dit artikel te behandelen.

Opgave van intracommunautaire handelingen

Alle intracommunautaire handelingen van nu tot en met 31 december 2020 moet u, net zoals voorheen opnemen in een opgave van de intracommunautaire handelingen. Eén van de verplichtingen die u daarbij heeft, is te controleren of de tegenpartij in het andere land (het VK) een btw-plichtige is. U doet dat door het btw-nummer te controleren in het Europees VIES-systeem.
Let op: vanaf 1 januari 2021 kan u dat systeem niet meer gebruiken om de gegevens van Britse btw-plichtigen na te kijken en te valideren. De administratie raadt daarom aan om hetzij printscreens te nemen van elk VIES-scherm met daarop de geconsulteerde en gevalideerde gegevens van uw klant en die gedurende minstens 7 jaar te bewaren, hetzij douaneaangiften aan te vragen voor de goederen die na 31 december 2020 aankomen aan de buitengrens met het VK om naar daar uitgevoerd te worden.

Impact op teruggave buitenlandse btw

Voor verrichtingen binnen de EU kan u btw terugvragen via VATREFUND, bijvoorbeeld als u btw heeft betaald bij de aankoop van goederen in een andere EU-lidstaat. Ook dat stopt voor verrichtingen in het VK, en wel vanaf 1 april 2021.
Voor verrichtingen die u in 2019 stelde, moet u uw aanvraag tot teruggaaf indienen ten laatste op 30 september 2020. Voor verrichtingen in 2020 heeft u maar tijd tot 31 maart 2021!
Het valt te verwachten dat als u vanaf 1 januari 2021 goederen koopt om ze uit te voeren, u wellicht in het VK een vrijstelling van de lokale overdrachtsbelasting zal kunnen krijgen (u betaalt wel btw bij de invoer in België). Hoe u die vrijstelling of teruggaaf kan bekomen, moet in het VK zelf nog bepaald worden.

Hoe hard zal het gaan?

De overgangsregeling loopt zoals gezegd tot 31 december 2020 en dit in afwachting van een akkoord over een nieuw handelsverdrag. Maar, geloof het of niet, deze periode kan éénmalig met één of twee jaar verlengd worden. De beslissing over zo'n mogelijk uitstel moet genomen worden vóór 1 juli 2020. De Britse premier heeft al laten uitschijnen dat er geen verder uitstel komt. Het verleden heeft ons echter geleerd dat in dit verhaal een plotwending op het laatste moment nooit uitgesloten is.